El-Bilek Kanalı Hastalığı (Karpal Tünel Sendromu)

Karpal tünel  sendromu, el bileğinin bir hastalığıdır. Bilekteki karpal tünelden geçen median sinirin sıkışması sonucu ortaya çıkar.

El-Bilek Kanalı Hastalığı belirtileri nelerdir?
Geceleri ellerde ortaya çıkan ve zaman içinde giderek şiddetlenen uyuşmalar ve ağrılar. Uykudan uyandıracak kadar kötü olabilir, kola ve omuza yayılabilir.
Avuç içinde ve parmaklarda his kaybı veya elektrik çarpması hissi. Özellikle baş, işaret ve orta parmaklarda görülür.
Elde kuvvet kaybı, tutamama, tutulan şeyleri düşürme.
Eli sallamakla bu ağrıların hafiflemesi.

Neden olur?
El-Bilek kanalı hastalığı hekimler tarafından çok eskiden beri bilinmesine rağmen başka hastalıklarla karışabilmekte ve çoğu zaman hastalar doğru tanı alamadığı için hekim-hekim dolaşmaktadır. El-bilek kanalı hastalığı yerine boyun fıtığı tanısı alarak ameliyat olmuş ancak şikayetlerinden kurtulamamış hastalara sık rastlanmaktadır.

El bileği karışık bir anatomik yapıya sahiptir. Parmak ve el hareketlerini sağlayan adele-sinir-damar kompleksi buradan geçerek, dağılır. Median sinir dediğimiz, başparmak ve işaret parmağının hareket ve duyusunu sağlayan bir sinirde bileğin iç yüzünün ortasından geçerek el içinde dallara ayrılır. Bu sinirin üstü, el bileği hizasında ve kısmen de avuç içinde kalın koruyucu özelliği olan bir bandla kaplıdır. Bu koruyucu band, orta yaşlara doğru çeşitli nedenlerle kalınlaşarak, altında kalan ve koruduğu siniri sıkıştırır.

En sık nedeni aşırı kullanmaya bağlı bant kalınlaşmasıdır. Özellikle bileğine yük vererek senelerce çalışan kimselerde, daktilo-bilgisayar kullananlarda, örgü ören ve yoğun ev işleri yapan ev hanımlarında, oto tamircileri gibi el bileğini çok kullanan kişilerde sık ortaya çıkar.

Bazen bu hastalık başka bir hastalığın parçası olarak karşımıza çıkabilir.

Diabetes Mellitus
Hipotiroidizm
Akromegali
Romatoid Artrit
Gut gibi.

Nasıl teşhis konulur?
Tanı: şikayetlerin ayrıntılı öyküsü ve bu duruma yol açacak diğer nedenlerin araştırılmasıyla konulur. Boyun fıtığı ve kireçlenmesi tanısı konan hastaların bir kısmında el bilek kanalı hastalığı da mevcut olup, bu duruma çift darlık adı verilir. Hem boyunda omurilik ve sinir kökü sıkışmıştır, hem de el bileği kanalı darlığı mevcuttur.

Boyun MR’ı ve EMG (sinir elektrosu) tetkikleri yapılarak tanı kesinleşir.

El-Bilek Kanalı Hastalığının Tedavisi
Başlangıçta; Aşırı kullanmayı engellemek, el bileğine aşırı yük binmesine neden olacak işlerden kaçınmak
Ağrı kesiciler ve antienflamatuvar ilaçlar
Bilek egzersizleri
El bileği atelleri, gece atelleri
Lokal ya da sistemik kortizon enjeksiyonları çoğu kimse için yeterli olmaktadır.

Ancak zaman içinde şikayetler tekrar başlar ve kalıcı çözüm basit bir cerrahi girişimle sinirin serbestleştirilmesidir. Lokal veya genel anestezi altında, mikroskop kullanılarak el bileğinden avuç içine doğru yapılan 1-2 santimlik bir kesiyle, sinirin üstündeki band kesilerek, sinirin sıkışması ortadan kaldırılır. Bu yöntem kalıcı bir rahatlamaya neden olur. Ameliyat sonrası 3-5 gün el bileği istirahatini takiben, hasta normal yaşantısına döner.

Önerilerimiz:
Daktilo ve bilgisayar kullanırken, zaman zaman ellerinizi istirahat ettiriniz.
Ev işlerinde bileğe çok güç binen durumlarda dikkatli olunuz.
Gece uykuda bileğinizin üstüne yatmayınız.
Özellikle geceleri ellerinizde uyuşmalarla uyanıyorsanız, uykunuz bölünüyorsa el-bileği kanalı hastalığı başlıyor demektir.
Tedavisi mümkün olan bu hastalıkta basit bir cerrahi girişim kalıcı çözüm sağlar.

Kubital Tünel Sendromu (Ulnar Sinir Tuzak Nöropatisi)

Nedir?

Ulnar sinir dirsek arkasındaki iki çıkıntı arasındaki oluktan geçtikten sonra kübital tünel denilen tünelden geçerek ön kola girer. Dirsek kıvrıldığında tünelin çapı küçülür ve sıkışmaya olan yatkınlık artar. Sinir bu bölgede çok yüzeyel olduğu için, dirseğimizi bir yere çarptığımızda elektrik çarpılması hissi uyandırır.

 Nedenleri nelerdir?

Dirseğin uzun süreli kıvrılmasını gerektirici durumlar örneğin, bilgisayar kullanma, araba kullanma, yazı yazma, eli başının altında uyuma sinirin tünelde sıkışmasını kolaylaştırır. Ayrıca daha önce geçirilmiş dirsek kırıkları, dirsekte oluşan kitleler de sinir sıkışmasına neden olabilir. Sinir sıkıştıkça sinir liflerinin iletim kalitesi düşer ve şikayetler oluşur.

Bulguları nelerdir?

Bulguların başlangıcı genellikle sinsidir. En sık 30–60 yaş arasında ve erkekler kadınlara göre 3 kat daha çok etkilenir. Nadir de olsa çift taraflı görülebilir.

Yüzük (4.parmak) ve küçük parmakta (5.parmak) uyuşukluk, karıncalanma en sık görülen semptomlardır. Ağrı nadirdir. Semptomlar dirseğin uzun süre kıvrık kullanımı örneğin telefon ederken, uyurken şiddetlenir. Dirsek ve ön kol medialinde nadiren az miktarda yanma olabilir.

Sinir sıkışma süresi uzadıkça küçük parmak kısmındaki kaslarda zayıflama başlar. Çimdikleme yapmak zorlaşabilir.

Nasıl tanı konur?

Fizik muayene ile bulguların saptanması ve dirsek kıvrık haldeyken elektromyografi (EMG) yapıldığında, dirsek seviyesinden itibaren sinirde iletim hızının yavaşladığı tespit edilir.

Nasıl tedavi edilir?

Erken tanı alan hastalarda, şikayetlerin artmasının nedeni olan pozisyonlar anlatılarak, bu pozisyonlardan uzak durması amaçlanır. Bazen, dirseği daha düz tutan ateller bulguları azaltmada yarar sağlayabilir. Geç tanı alan ilerlemiş bulguları olan (kas zayıflığı gibi) hastalarda ise, ameliyat gereklidir. Ameliyatta koltuk altından ince iğne ile kol uyuşturulur, sıkışmış olan ulnar sinir, dirsekteki oluğundan çıkartılarak sıkışma ihtimali daha az olan başka bir alana taşınır. Şikayetlerin geçmesi birkaç hafta veya ayı bulabilir. Bazen ameliyat sonrasında fizyoterapi gerekebilir.